Ría de Ribadeo: enero 2022

domingo, 16 de enero de 2022

Censo de aves acuáticas invernantes na ría (inv. 2021-2022)

Os pasados días 6 e 8 de xaneiro estiven facendo o meu particular censo de aves acuáticas invernantes na Ría de Ribadeo. O ano pasado non puiden facelo, debido as restriccións de mobilidade provocadas polo COVID, que impedían o paso a Asturias. Pero este ano por sorte a situación mellorou bastante, e xa non existen esas restriccións, así que me puiden mover libremente, coma sempre.

O que non acompañou demasiado foi o tempo neses días, con ceos toldados, chuvascos ocasionais, e unha mala visibilidade. Por iso tiven que ir en dous días diferentes, aproveitando ventás de certa melloría.

Sen mais, aquí vai o que conseguin ver e contar nestes dous días. Hai especies que, ainda que sei que están a invernar na ría, como non vin ningún destes dous días, pois loxicamente non aparecerán neste censo.

N. científico	N. común	N. galego	^CONTEO
Podiceps nigricollis	Zampullín Cuellinegro	Mergullón de pescozo negro	12*
Phalacrocorax carbo	Cormorán Grande	Corvo mariño	25
Bubulcus ibis	Garcilla Bueyera	Garza boieira	1
Egretta garzetta	Garceta Común	Garzota	22
Ardea cinerea	Garza Real	Garza real	30
Platalea leucorodia	Espátula Común	Cullereiro	31
Plegadis falcinellus	Morito	Mazarico mouro	33
Anser brachyrhynchus	Ánsar piquicorto	Ganso bicocurto	3
Anser anser	Ansar Común	Ganso bravo	1
Mareca penelope	Silbón Europeo	Pato asubiador	434
Mareca strepera	Anade Friso	Pato frisado	13
Anas crecca	Cerceta Común	Cerceta	123
Anas platyrhynchos	Anade Azulón	Lavanco	373
Anas acuta	Anade Rabudo	Pato rabilongo	163
Aythya ferina	Porrón común	Pato chupón	1
Aythya marila	Porrón Bastardo	Pato caribranco	1
Melanitta nigra	Negrón Común	Pentumeiro	1
Mergus serrator	Serreta Mediana	Mergo cristado	5
Haematopus ostralegus	Ostrero Común	Lampareiro - Gabita	6
Calidris alpina	Correlimos Común	Pilro común	294
Limosa limosa	Aguja Colinegra	Mazarico rabinegro	9
Numenius phaeopus	Zarapito Trinador	Mazarico chiador	6
Numenius arquata	Zarapito Real	Mazarico real	38
Tringa totanus	Archibebe Común	Bilurico común	5
Tringa nebularia	Archibebe Claro	Bilurico pativerde	37
Actitis hypoleucos	Andarríos Chico	Bilurico das rochas	5
Chroicocephalus ridibundus	Gaviota Reidora	Gaivota chorona	x
Larus fuscus	Gaviota Sombría	Gaivota escura	x
Larus michahellis	Gaviota Patiamarilla	Gaivota patiamarela	x
Larus marinus	Gavión	Gaivotón	x
Thalasseus sandvicensis	Charrán Patinegro	Carrán cristado	4
Buteo buteo	Busardo ranotero	Miñato	1
Pandion haliaetus	Águila Pescadora	Aguia pescadora	2

Pluvialis squatarola

Chorlito gris

Píllara cincenta

17*

Gavia immer

Colimbo grande

Mobella grande

Alcedo atthis

Martín pescador

Picapeixe

x - Especie observada pero non censada.

*- cifra modificada, con observacións de datas posteriores.

E tralos números, imos coma sempre con algúns pequenos comentarios de análise.

Comezo por un dos indicadores principais cos que medimos a importancia da nosa ría para a invernada de aves acutáticas, as anátidas. E entre elas, como especie que poderiamos dicir que é a abandeirada da ría, o pato rabilongo. Con 163 exemplares, remonta un pouquiño os números dos últimos dous anos, nos que foran cifras baixísimas (especialmente o 2019 con só 87 exemplares). E queda un número na liña da media dos censos da última década. Ainda que claramente por debaixo da media dos últimos 20 anos, e moito máis por debaixo da espectacular década dos 80.

Na mesma liña está o pato asubiador, con números na media da última década, e superando os dous últimos anos. Pero a cifra tamén queda por debaixo da media se temos en consideración os últimos 20 anos. E, a grandes rasgos, o mesmo ocorre no caso das cercetas.

Se miramos os datos das limícolas, vemos como no caso dos pilros, por exemplo, este é un bo ano para eles na ría. Temos que remontarnos ata o 2015 para atopar un número superior ó deste inverno, que está por riba da media dos últimos 20 anos.

Especialmente baixo é o número de mazaricos reais, pero penso que aquí se me escapou algún grupiño, xa que neste mesmo inverno teño contado sobre os 50 exemplares. Ainda que de igual xeito é unha cantidade moi baixa para o que era antes na ría, cunha media de 100 individuos na última década, e de en torno a 150 en décadas anteriores. E algo similar ocorre cos biluricos pativerdes, que mostran unha clara tendencia á baixa.

Outra das especies icónicas da ría nos últimos anos é a aguia pescadora, da que este ano só temos dous exemplares invernando (había 3 dende o ano 2017). A baixa foi unha vella coñecida, Virxilia, a quen este inverno botamos en falta. Todo apunta a que lle pasou algo, xa que as pescadoras son fieis ós seus lugares de invernada.

E por poñer unha nota positiva, a mesma dos últimos anos, está o caso dos cullereiros. Especie invernante de xeito ininterrompido no noso estuario dende o ano 2005, cada tempada comprobamos como vai aumentando o seu número. Pasou de só un ou dous exemplares nos primeiros anos, ata os máis de 30 deste inverno, o que o converte no rexistro máis alto de toda a serie histórica.

Para rematar, a nota exótica desta invernada póñena algúns exemplares de especies coma os gansos (1 bravo e 3 bicocurtos), ou os mazaricos negros, que coa asombrosa cifra de 33 exemplares, entran por primeiro ano nos rexistros dos censos da ría. Esta última cita adicada a Adrián, seguidor do blog que está sempre moi atento a esta especie.

E reseñar tamén a observación dunha lontra (Lutra lutra / nutria) nadando no medio da ría, observada dende o Muro de Lamas.